ryzyko przedwczesny poród przed 34 tygodniem ciąży normy

Ciąża, poród i połóg. Prawidłowo ciąża trwa . 40. tygodni (40 hbd.) Poród pomiędzy 38 - 42 tyg. - poród o czasie. Poród między 22 a 37 - poród przedwczesny. Poród przed ukończenie 32 tyg. - duże ryzyko dla płodu i odległe skutki wcześniactwa. Częstość porodów przedwczesnych wynosi ok. 9-10%. U wcześniaków częściej Prawidłowo ciąża powinna zakończyć się pomiędzy 38, a 42 tygodniem jej trwania.Jeśli do rozwiązania dochodzi z jakichś powodów wcześniej (pomiędzy 22, a 37 tygodniem ciąży), poród taki określany jest mianem przedwczesnego, a urodzony maluch jest wcześniakiem (urodzony przed 28 tygodniem ciąży – skrajnym wcześniakiem). Z kolei Owen i wsp. przeanalizowali związek między długością szyjki macicy ocenioną dwukrotnie w 16 i 18 tygodniu ciąży u kobiet wysokiego ryzyka (w wywiadzie jeden samoistny poród przedwczesny przed 32 tygodniem ciąży) a ryzykiem porodu przedwczesnego. 7 Autorzy wykazali, że szyjka macicy krótsza niż 25 mm była związana z W przypadku gdy badane jest dodatkowo stężenie estradiolu jest to tzw. test potrójny, jednak jest on zazwyczaj przeprowadzany dopiero między 15, a 20 tygodniem ciąży. Gdy nieprawidłowości obecne są zarówno w badaniach biochemicznych wykonywanych z krwi, jak i w badaniu USG pacjentka zazwyczaj jest kierowana przez lekarza prowadzącego Poród przedwczesny (dzieci urodzone przed 37. tygodniem ciąży) jest główną przyczyną kalectwa lub zgonu w ciągu pierwszych 5 lat życia. Ryby i olej z ryb zawierają ω-3 PUFA (szczególnie kwas dokozaheksaenowy [DHA] i eikozapentaenowy [EPA]), których przyjmowanie jest związane z dłuższym trwaniem ciąży. Site De Rencontre Pour Femme De Grande Taille. Przedwczesny poród jest powikłaniem, które bardzo często występuje w czasie ciąży. Na jego wystąpienie wpływa bardzo wiele czynników – od fizycznych uwarunkowań matki aż po środowisko zewnętrzne, w jakim żyje, oraz sposób, w jaki o siebie dba. WHO podaje, że co roku od 5 do 18% wszystkich porodów na świecie stanowią porody przedwczesne1. Warto dowiedzieć się, jakie są objawy ryzyka porodu przedwczesnego. Przedwczesny poród – czym jest? Objawy przedwczesnego porodu zagrażającego Jak rozpoznać przedwczesny poród w toku? Przedwczesny poród – czym jest? Porodem przedwczesnym będziemy nazywać zakończenie ciąży między 22. a 37. tygodniem. Podkreśla się również, że w zależności od tego, jak długo dziecko znajduje się w łonie matki, rosną lub maleją szanse na jego przeżycie2. W zależności od stopnia zaawansowania wyróżnia się trzy postacie porodu przedwczesnego, które charakteryzują się różnymi obajwami2 zagrażający poród przedwczesny, poród przedwczesny w toku, poród przedwczesny dokonany. Pamiętać należy, że ryzyko porodu przedwczesnego jest w stanie stwierdzić lekarz na podstawie występujących oznak. Jego wczesne wykrycie może sprawiać trudności, ponieważ objawy, które występują, nie są nasilone i mogą być właściwe dla ciąży przebiegającej prawidłowo3. Prócz regularnego badania się u lekarza-ginekologa ważne jest również kontrolowanie stanu swojego ciała przez same ciężarne kobiety. Pierwszymi objawami przedwczesnego porodu mogą być bóle w podbrzuszu oraz krzyżu, bóle przypominające bóle menstruacyjne, zwiększenie wydzieliny pochwowej oraz odczuwanie ciężkości macicy2. Gdy kobietę w ciąży zaniepokoją wymienione symptomy, powinna udać się do lekarza, który na podstawie wywiadu położniczego, badania klinicznego i dodatkowych badań biofizycznych, biochemicznych lub bakteriologicznych może dokonać oceny ryzyka porodu przedwczesnego i podjąć decyzję o dalszym leczeniu4. Objawy przedwczesnego porodu zagrażającego Zagrażający poród przedwczesny jest bardzo wczesną fazą porodu przed terminem. Współczesna medycyna jest w stanie go zahamować. Do objawów porodu przedwczesnego zagrażającego zalicza się występowanie od 4 do 7 skurczów na godzinę, stan szyjki macicy poniżej 10 punktów w skali Bishopa, rozwarcie szyjki macicy poniżej 3 cm oraz skrócenie szyjki macicy poniżej 60%. Diagnozę o przedwczesnym porodzie zagrażającym można potwierdzić poprzez wykonanie wywiadu oraz odpowiedniego badania ginekologicznego za pomocą wziernika, badania palpacyjnego szyjki macicy, USG oraz kardiograficznej rejestracji skurczów macicy2. Do przyczyn zagrażającego porodu przedwczesnego można zaliczyć niewydolność szyjki macicy, czynności skurczowe macicy, niedotlenienie płodu, nadmierne rozciągnięcie macicy, zakażenie dróg rodnych, nieprawidłowości anatomiczne macicy, wysiłek fizyczny, a nawet stres4. Jak rozpoznać przedwczesny poród w toku? Poród przedwczesny w toku to zaawansowana faza porodu przed terminem. Niestety jest trudny do zahamowania. Najbardziej charakterystycznymi objawami porodu przedwczesnego w toku są skurcze macicy i powiększające się rozwarcie szyjki macicy. Do kryteriów rozpoznania zalicza się 8 i więcej skurczów macicy na godzinę, stan szyjki macicy powyżej 10 punktów w skali Bishopa, rozwarcie szyjki macicy powyżej 3 cm, które powiększa się, oraz skrócenie szyjki macicy 80%. Skurcze macicy w porodzie przedwczesnym w toku mogą być objawem wtórnym, charakterystycznym dla niewydolności cieśniowo-szyjkowej, przy której nie występują nasilające się skurcze macicy. Najbardziej pewnym kryterium rozpoznania tego rodzaju porodu jest pękniecie błon płodowych. Takim pewnym kryterium może być również krwawienie, które jest spowodowane przez łożysko przodujące lub przedwczesne odklejenie się łożyska – są to sytuacje, gdy wymagane jest dokonanie cesarskiego cięcia2. Opracowano na podstawie: 1. K. Milanowska-Koloch, Niewydolność cieśniowo-szyjkowa: diagnostyka i leczenie, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie” 2014, 4, s. 374–380. 2. R. Czajka, Standardy postępowania w przedwczesnym zakończeniu ciąży, „Nowa Medycyna” 2004, 1. 3. A. Bacz, Poród przedwczesny, (dostęp: 4. K. Czajkowski, Diagnostyka porodu przedwczesnego, „Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia” 2009, 2(3), s. 165–168. Przedwczesny poród jest mocno stresującą sytuacją, ponieważ w wielu przypadkach życie Twojego dziecka może być poważnie zagrożone. W naszym dzisiejszym artykule zaprezentujemy Ci komplet informacji pozwalających poznać symptomy i objawy ostrzegające przed tym zjawiskiem tak, abyś mogła jak najszybciej poszukać pomocy w razie jesteś niedługo przed planowanym rozwiązaniem ciąży, bardzo ważną kwestią może się okazać umiejętność rozpoznawania objawów, jakimi cechuje się przedwczesny poród. Wynika to z faktu, że niska waga urodzeniowa dziecka może być bardzo niebezpieczna dla jego zdrowia, a nawet naszym artykule przedstawimy Ci te wszystkie oznaki i objawy, na które powinnaś zwrócić uwagę, jako że mogą one wskazywać na przedwczesny poród. Jak twierdzą specjaliści z amerykańskiej Mayo Clinic, poród przedwczesny to każdy poród, który występuje przed 37 tygodniem ciąży. Jednak dzieci urodzone przed 34 tygodniem ciąży cechują się zauważalnie podwyższonym ryzykiem nieprawidłowości w rozwoju fizycznym i fizjologicznym. Co więcej, aż 75% tego typu porodów kończy się śmiercią poród jest mocno stresującą sytuacją, ponieważ w wielu przypadkach życie Twojego dziecka może być poważnie zagrożone. W naszym dzisiejszym artykule zaprezentujemy Ci komplet informacji pozwalających poznać symptomy i objawy ostrzegające przed tym zjawiskiem. A wszystko dlatego, byś mogła jak najszybciej poszukać pomocy w razie czego. Zapraszamy do lektury!Przedwczesny poród, a najważniejsze czynniki ryzykaNie wszystkie kobiety są narażone na przedwczesny poród. W zasadzie większość przypadków tego zjawiska jest spowodowana przez upadek lub innego rodzaju uraz w okolicy brzucha. Ale poniżej omówimy także niektóre z tych okoliczności, w których należy zwrócić uwagę na wszelkie oznaki lub objawy, które mogą wskazywać na przedwczesny poród. Do najważniejszych z nich należą między innymi: Istnienie tego typu wydarzeń w Twojej rodzinie. Jeśli ktoś z Twojej rodziny już zmagał się z problemem dotyczącym przedwczesnego porodu, musisz poświęcić więcej uwagi temu zjawisku. A to dlatego, że istnieje większe prawdopodobieństwo, że przedwczesny poród wystąpi także i u Ciebie. Jest to po prostu kwestia uwarunkowana genetycznie. Ciąża mnoga. Ciąża taka może znacząco zwiększyć ryzyko wystąpienia porodu przedwczesnego. W takich przypadkach kobieta w ciąży musi być ściśle monitorowana przez specjalistów już na około 2-3 miesiące przed planowanym terminem porodu. Waga ciężarnej poniżej prawidłowej wartości. Kiedy przyszłe matki poddawane są kontroli wagi, dzieje się tak dlatego, że waga plasująca się poniżej ustalonej normy może doprowadzić do wywołania przedwczesnego porodu. Dlatego właśnie przestrzeganie zaleceń lekarza, szczególnie tych dotyczących prawidłowego odżywiania się, jest niezbędną drogą do sukcesu, jakim jest przyjście dziecka na świat. Infekcje dróg moczowych. Podczas ciąży możesz mieć infekcje, które wymagają większej uwagi ze strony lekarzy, ponieważ niektóre z nich mogą powodować przedwczesny poród. Ale to nie wszystko. Także wiele innych czynników wiąże się z większym ryzykiem porodu przedwczesnego. Na przykład, jeśli kobieta w ciąży pali papierosy, jeśli ma nieprawidłową objętość płynu owodniowego lub jeśli badania lekarskie wykażą nadciśnienie, także okoliczności te mogą przyczynić się do wywołania przedwczesnego i objawy wskazujące na przedwczesny poródOgólnie rzecz biorąc, istnieją pewne wyraźne oznaki wskazujące na to, że poród wkrótce się rozpocznie. Dlatego też, jeśli dostrzeżesz wystąpienie u siebie któregokolwiek z objawów, które zamierzamy za moment wyszczególnić, musisz jak najszybciej udać się do szpitala. Albo chociaż skontaktować się z pogotowiem ratunkowym. Wyciek płynu owodniowego. Jeśli kobieta ciężarna dostrzeże to zjawisko, powinna natychmiast udać się do lekarza. Oznacza to, że worek owodniowy pękł, co doprowadziło do utraty płynu owodniowego. Skutkiem tego jest poród w najbliższej przyszłości. Skurcze myometrium. Regularne i częste skurcze, mniej więcej co dziesięć minut, są oznaką zbliżającego się porodu. Skurcze macicy. Jeśli skurcze są nadal łagodne, możesz odczuwać ból w macicy. Łatwo można go pomylić z bólem brzucha. Szczególnie jeśli towarzyszy temu biegunka. Zmiany w wydzielinie z pochwy. Większa ilość upławów lub zmiana ich gęstości, w tym także zmiany kolorów, to kolejny znak, że należy koniecznie skontaktować się jak najszybciej z lekarzem. Jeśli kobieta ciężarna stoi przed możliwością wystąpienia przedwczesnego porodu, objawów tych nie należy lekceważyć pod żadnym pozorem. Nawet łagodny ból dolnej części pleców lub wrażenie ucisku na genitalia (tak jakby dziecko naciskało od góry) może wskazywać na nieuchronny poród w niedalekiej związane z przedwczesnym porodemBadania kontrolne, jakimi regularnie powinny poddawać się kobiety w ciąży pozwalają im uzyskać pomoc w wykryciu czynników ryzyka związanych z niebezpieczeństwem przedwczesnego ważną kwestią jest zwracanie uwagi na opisane powyżej objawy. Konieczność ta wynika to bezpośrednio z wysokiej śmiertelności noworodków związanej z tą formą przyjścia na świat. W związku z tym udanie się do lekarza już przy pierwszych oznakach wzbudzających niepokój u kobiety jest niezbędnym krokiem, aby uniknąć tego niefortunnego niektórym problemom zdrowotnym u noworodka będzie można dzięki temu zapobiec. A to dlatego, że dziecko nie jest jeszcze w tym momencie w pełni rozwinięte. Z tego powodu matki zagrożone przedwczesnym porodem powinny unikać palenia papierosów. A także odpowiednio często odpoczywać i utrzymywać prawidłową wagę ciała. Należy po prostu podjąć wszelkie dostępne środki nadzieję, że nasz dzisiejszy artykuł pozwolił Ci dowiedzieć się czegoś więcej o możliwych konsekwencjach przedwczesnego porodu. Ponadto, jeśli występuje u Ciebie choćby cień ryzyka wystąpienia tego zjawiska, nie przeocz pod żadnym pozorem żadnego z tych symptomów, o których tu urodzone dziecko może zmagać się z wieloma różnego rodzaju problemami, jeśli nie otrzyma natychmiastowej pomocy lekarskiej. Dlatego też jeśli odczuwasz na przykład ból w plecach o łagodnym charakterze, jakiś „dziwny” ucisk w macicy lub zmiany w wydzielinie z pochwy, skonsultuj się z lekarzem na wszelki lepiej jest być przezornym niż potem żałować zlekceważenia poważnej sytuacji, nieprawdaż?To może Cię zainteresować ... OmówieniePoród przedwczesny występuje, gdy regularne skurcze powodują otwarcie szyjki macicy po 20. tygodniu ciąży i przed 37. tygodniem przedwczesny może skutkować przedwczesnym porodem. Im wcześniej dojdzie do przedwczesnego porodu, tym większe zagrożenie dla zdrowia dziecka. Wiele wcześniaków (wcześniaków) wymaga specjalnej opieki na oddziale intensywnej terapii noworodków. Wcześniaki mogą również cierpieć na długotrwałe upośledzenie umysłowe i przyczyna porodu przedwczesnego często nie jest jasna. Niektóre czynniki ryzyka mogą zwiększać ryzyko porodu przedwczesnego, ale poród przedwczesny może również wystąpić u kobiet w ciąży bez znanych czynników i objawy porodu przedwczesnego obejmują:Regularne lub częste uczucie ściągnięcia brzucha (skurcze)Stały niski, tępy ból plecówUczucie ciśnienia w miednicy lub niższego ciśnienia w jamie brzusznejŁagodne skurcze brzuchaPlamienie z pochwy lub lekkie krwawieniePrzedwczesne pęknięcie błon - w postaci wytrysku lub ciągłej strużki płynu po pęknięciu lub rozdarciu błony otaczającej dzieckoZmiana rodzaju wydzieliny z pochwy - wodnista, śluzopodobna lub krwawaKiedy iść do lekarzaJeśli wystąpią te objawy lub martwisz się tym, co czujesz, natychmiast skontaktuj się z lekarzem. Nie martw się, że pomylisz fałszywą pracę z prawdziwą rzeczą. Każdy będzie zadowolony, jeśli to fałszywy ryzykaPoród przedwczesny może wpłynąć na każdą ciążę. Ze zwiększonym ryzykiem porodu przedwczesnego wiąże się jednak wiele czynników, w tym:Wcześniejszy poród przedwczesny lub przedwczesny, szczególnie w przypadku ostatniej ciąży lub więcej niż jednej wcześniejszej ciążyCiąża z bliźniętami, trojaczkami lub innymi wielokrotnościamiSkrócona szyjka macicyProblemy z macicą lub łożyskiemPalenie papierosów lub używanie nielegalnych narkotykówNiektóre infekcje, szczególnie płynu owodniowego i dolnych dróg rodnychNiektóre choroby przewlekłe, takie jak wysokie ciśnienie krwi, cukrzyca, choroby autoimmunologiczne i depresjaStresujące wydarzenia życiowe, np. śmierć bliskiej osobyZbyt dużo płynu owodniowego (wielowodzie)Krwawienie z pochwy podczas ciążyObecność wady wrodzonej płoduOdstęp krótszy niż 12 miesięcy - lub dłuższy niż 59 miesięcy - pomiędzy ciążamiWiek matki, zarówno młodej, jak i starszejCzarna, nielatynoska rasa i pochodzenie etnicznePowikłaniaPowikłania związane z porodem przedwczesnym obejmują poród przedwczesny. Może to powodować wiele problemów zdrowotnych dla Twojego dziecka, takich jak niska waga urodzeniowa, trudności w oddychaniu, niedorozwinięte narządy i problemy ze wzrokiem. Dzieci urodzone przedwcześnie również są bardziej narażone na porażenie mózgowe, trudności w uczeniu się i problemy nie być w stanie zapobiec porodom przedwczesnym - ale jest wiele możliwości zrobić, aby promować zdrową, donoszoną ciążę. Na przykład:Szukaj regularnej opieki prenatalnej. Wizyty prenatalne mogą pomóc Twojemu lekarzowi monitorować stan Twojego zdrowia i dziecka. Wymień wszelkie niepokojące Cię oznaki lub objawy. Jeśli masz historię porodu przedwczesnego lub masz oznaki lub objawy porodu przedwczesnego, być może będziesz potrzebować częstszych wizyt u lekarza w czasie zdrową dietę. Zdrowe wyniki ciąży są generalnie związane z dobrym odżywianiem. Ponadto niektóre badania sugerują, że dieta bogata w wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA) jest związana z niższym ryzykiem przedwczesnego porodu. WNKT znajdują się w orzechach, nasionach, rybach i olejach z niebezpiecznych substancji. Jeśli palisz, rzuć. Zapytaj swojego lekarza o program rzucania palenia. Niedozwolone są również pod uwagę odstępy między ciążami. Niektóre badania sugerują związek między ciążami oddalonymi od siebie mniej niż sześć miesięcy lub ponad 59 miesięcy, a zwiększonym ryzykiem przedwczesnego porodu. Rozważ rozmowę z lekarzem na temat odstępu między ostrożność podczas korzystania z technologii wspomaganego rozrodu (ART). Jeśli planujesz użyć ART, aby zajść w ciążę, zastanów się, ile zarodków zostanie wszczepionych. Ciąże mnogie wiążą się z większym ryzykiem porodu chorobami przewlekłymi. Niektóre stany, takie jak cukrzyca, wysokie ciśnienie krwi i otyłość, zwiększają ryzyko porodu przedwczesnego. Współpracuj ze swoim lekarzem, aby kontrolować wszelkie choroby lekarz stwierdzi, że jesteś w grupie zwiększonego ryzyka porodu przedwczesnego, może zalecić podjęcie dodatkowych kroków aby zmniejszyć lekarz zbada Twoją historię medyczną i czynniki ryzyka porodu przedwczesnego oraz oceni Twoje oznaki i objawy. Jeśli doświadczasz regularnych skurczów macicy, a szyjka macicy zaczęła mięknąć, rozrzedzać się i otwierać (rozszerzać się) przed 37 tygodniem ciąży, prawdopodobnie zostanie zdiagnozowany poród i procedury diagnostyczne poród przedwczesny obejmuje:Badanie miednicy. Twój pracownik służby zdrowia może ocenić jędrność i tkliwość Twojej macicy oraz rozmiar i pozycję dziecka. Jeśli twoja woda nie pękła i nie ma obawy, że łożysko zakrywa szyjkę macicy (łożysko przednie), może on również wykonać badanie miednicy, aby ustalić, czy szyjka macicy zaczęła się otwierać. Twój lekarz może również sprawdzić, czy nie występuje krwawienie z Do pomiaru długości szyjki macicy można użyć ultrasonografii przezpochwowej. Można również wykonać USG, aby sprawdzić, czy nie występują problemy z dzieckiem lub łożyskiem, potwierdzić pozycję dziecka, ocenić objętość płynu owodniowego i oszacować wagę macicy. Twój lekarz może użyć monitora macicy do pomiaru czasu trwania i odstępu między laboratoryjne. Twój lekarz może pobrać wymaz z wydzieliny z pochwy, aby sprawdzić obecność pewnych infekcji i fibronektyny płodowej - substancji działającej jak klej między workiem płodowym a wyściółką macicy i uwalnianej podczas porodu. Wyniki te zostaną przeanalizowane w połączeniu z innymi czynnikami ryzyka. Dostarczysz również próbkę moczu, która zostanie przebadana na obecność określonych w trakcie porodu nie ma innych leków ani zabiegów chirurgicznych w celu zatrzymania porodu poza czasowym. Jednak lekarz może zalecić następujące leki:Kortykosteroidy. Kortykosteroidy mogą pomóc w promowaniu dojrzałości płuc dziecka. Jeśli masz od 23 do 34 tygodni, lekarz prawdopodobnie zaleci kortykosteroidy, jeśli podejrzewa się, że istnieje zwiększone ryzyko porodu w ciągu następnego do siedmiu dni. Twój lekarz może również zalecić sterydy, jeśli jesteś zagrożona porodem między 34 a 37 otrzymać powtórny cykl kortykosteroidów, jeśli jesteś w ciąży przed 34 tygodniem ciąży, co grozi porodem. w ciągu siedmiu dni, a wcześniej przyjmowałeś kortykosteroidy ponad 14 dni magnezu. Twój lekarz może zaoferować siarczan magnezu, jeśli masz wysokie ryzyko porodu między 24 a 32 tygodniem ciąży. Niektóre badania wykazały, że może to zmniejszyć ryzyko określonego rodzaju uszkodzenia mózgu (porażenia mózgowego) u dzieci urodzonych przed 32 tygodniem Twój pracownik służby zdrowia może podać lek zwany tokolityczny, aby tymczasowo spowolnić skurcze. Tocolytics może być używane przez 48 godzin, aby opóźnić poród przedwczesny, aby zapewnić maksymalne korzyści kortykosteroidom lub, jeśli to konieczne, aby przetransportować Cię do szpitala, który może zapewnić specjalistyczną opiekę nad nie zajmują się podstawową przyczyną przedwczesnych porodów i ogólnie nie wykazano, że poprawiają one wyniki dzieci. Twój lekarz nie zaleci tokolityku, jeśli masz pewne schorzenia, takie jak wysokie ciśnienie krwi wywołane ciążą (stan przedrzucawkowy).Jeśli nie jesteś hospitalizowana, może być konieczne zaplanuj cotygodniowe lub częstsze wizyty u lekarza, aby mógł monitorować oznaki i objawy porodu chirurgiczneJeśli grozi Ci poród przedwczesny z powodu krótkiej szyjki macicy lekarz może zasugerować zabieg chirurgiczny zwany zamknięciem szyjki macicy. Podczas tego zabiegu szyjkę macicy zszywa się mocnymi szwami. Zazwyczaj szwy są usuwane po 36 pełnych tygodniach ciąży. Jeśli to konieczne, szwy można usunąć szyjki macicy może być zalecane, jeśli jesteś w ciąży poniżej 24. tygodnia ciąży, masz historię wczesnego przedwczesnego porodu, a USG pokazuje, że szyjka macicy otwiera się lub długość szyjki macicy jest mniejsza niż 25 zapobiegawczeJeśli masz historię przedwczesnego porodu, Twój lekarz może zasugerować cotygodniowe zastrzyki formy hormonu progesteronu zwanej Kapronian hydroksyprogesteronu, zaczynając od drugiego trymestru i kontynuując do 37 tygodnia Twój lekarz może zaoferować progesteron, który jest wprowadzany do pochwy, jako środek zapobiegawczy przed przedwczesnym porodem. Jeśli zdiagnozowano krótką szyjkę macicy przed 24 tygodniem ciąży, Twój lekarz może również zalecić stosowanie progesteronu do 37 tygodnia badania sugerują, że progesteron dopochwowy jest tak samo skuteczny jak założenie szyjki macicy w zapobieganiu przedwczesnemu porodowi u niektórych kobiet zagrożonych. Lek ma tę zaletę, że nie wymaga operacji ani znieczulenia. Twój lekarz może zaproponować Ci leki jako alternatywę dla zakładania zamknięcia szyjki masz historię przedwczesnego porodu lub przedwczesnego porodu, istnieje ryzyko kolejnego porodu przedwczesnego. Współpracuj z lekarzem, aby zarządzać czynnikami ryzyka i reagować na wczesne oznaki i objawy życia i domowe sposobySkurcze przedwczesne mogą być skurczami Braxtona Hicksa, które są częste i niekoniecznie oznacza, że ​​szyjka macicy zacznie się otwierać. Jeśli masz skurcze, które Twoim zdaniem mogą być objawem porodu przedwczesnego, spróbuj chodzić, odpoczywać lub zmieniać pozycje. Może to powstrzymać fałszywe skurcze porodowe. Jeśli jednak jesteś w trakcie porodu przedwczesnego, skurcze będą się wykazano, aby leżenie w łóżku w celu porodu przedwczesnego zmniejszało ryzyko porodu przedwczesnego. Odpoczynek w łóżku może prowadzić do zakrzepów krwi, niepokoju emocjonalnego i osłabienia sobie i wsparcieJeśli grozi Ci poród przedwczesny lub przedwczesny, możesz odczuwać lęk lub niepokój o twojej ciąży. Może to być szczególnie prawdziwe, jeśli masz historię porodu przedwczesnego lub przedwczesnego. Skonsultuj się z lekarzem w sprawie zdrowych sposobów na relaks i zachowanie do wizytyJeśli pojawią się jakiekolwiek oznaki lub objawy przedwczesnego porodu, natychmiast skontaktuj się z lekarzem . W zależności od okoliczności możesz potrzebować natychmiastowej pomocy kilka informacji, które pomogą Ci przygotować się do wizyty, a także to, czego możesz oczekiwać od swojego możesz zrobićPrzed wizytą warto:Zapytać o ograniczenia przed spotkaniem. W większości przypadków zobaczysz się natychmiast. Jeśli tak nie jest, zapytaj, czy powinieneś ograniczyć swoją aktywność podczas oczekiwania na ukochaną osobę lub przyjaciela, aby dołączył do Ciebie na spotkanie. Strach, który możesz odczuwać w związku z możliwością porodu przedwczesnego, może utrudniać skupienie się na tym, co mówi Twój lekarz. Weź ze sobą kogoś, kto może pomóc zapamiętać wszystkie pytania, które możesz zadać swojemu lekarzowi. W ten sposób nie zapomnisz niczego ważnego, o co chcesz zapytać, i będziesz mógł maksymalnie wykorzystać czas spędzony z znajduje się kilka podstawowych pytań, które należy zadać pracownik służby zdrowia o porodzie przedwczesnym. Jeśli podczas wizyty pojawią się dodatkowe pytania, nie wahaj się rodzę?Czy jest coś, co mogę zrobić, aby przedłużyć mój ciąża?Czy są jakieś terapie, które mogłyby pomóc dziecku?Jakie oznaki lub objawy powinny skłonić mnie do skontaktowania się z tobą?Jakie oznaki lub objawy powinny wywołać mam iść do szpitala?Jakie są zagrożenia, jeśli moje dziecko urodzi się teraz?Czego można oczekiwać od swojego lekarzaTwój pracownik służby zdrowia prawdopodobnie zada Ci kilka pytań, w tym:Kiedy po raz pierwszy zauważyłeś swoje oznaki lub objawy?Czy masz skurcze? Jeśli tak, to ile w ciągu godziny?Czy miałeś jakieś zmiany w wydzielinie z pochwy lub krwawieniu?Czy byłeś narażony na chorobę zakaźną? Czy masz gorączkę?Czy miałaś już jakieś ciąże, poronienia lub operacje szyjki macicy, o których nie wiem?Czy paliłeś lub paliłeś? Ile?Jak daleko mieszkasz od szpitala?Ile czasu zajmie Ci dotarcie do szpitala w nagłym przypadku, w tym czas na zorganizowanie niezbędnej opieki nad dzieckiem lub transport?Poród przedwczesny stanowi poważne zagrożenie dla dziecka. Współpracuj z lekarzem, aby zrozumieć swoją diagnozę i zwiększyć swoje szanse na zdrowy wynik. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych Na podstawie art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, z późn. zm.) zarządza się, co następuje: § 1. Określa się standardy postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii, z zakresu okołoporodowej opieki położniczo-ginekologicznej, sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad kobietą w sytuacji niepowodzeń położniczych, stanowiące załącznik do rozporządzenia. § 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. I. Postanowienia ogólne 1. Standardy postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych w dziedzinie położnictwa i ginekologii, z zakresu okołoporodowej opieki położniczo – ginekologicznej, sprawowanej nad pacjentką w okresie ciąży, porodu, połogu, w przypadkach występowania określonych powikłań oraz opieki nad pacjentką w sytuacji niepowodzeń położniczych, zwane dalej „standardami” określają poszczególne elementy opieki medycznej, mające na celu uzyskanie jak najlepszego stanu zdrowia matki i mającego się urodzić się dziecka w sytuacjach stwierdzenia: ciąży bliźniaczej lub wystąpienia w czasie trwania ciąży, porodu lub połogu następujących powikłań: nadciśnienia tętniczego u ciężarnej, porodu przedwczesnego, zwiększonego ryzyka niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu, krwotoku położniczego oraz standardy opieki nad pacjentką w sytuacji niepowodzeń położniczych. 2. Standardy określają zakres niezbędnych badań diagnostycznych, świadczeń profilaktycznych i leczniczych, a także miejsce udzielania tych świadczeń. 3. Użyte w standardach określenia oznaczają: 1) dokumentacja medyczna – dokumentację medyczną, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2012 r. poz. 159, z późn. zm.); 2) hipotrofia płodu – szacowana w badaniu ultrasonograficznym masa płodu poniżej 10 percentyla dla danego wieku ciążowego określonego na podstawie badania ultrasonograficznego wykonanego w pierwszym trymestrze ciąży; 3) IUGR – (intrauterine growth restriction) wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania płodu rozpoznawane na podstawie badania ultrasonograficznego, gdy szacowana masa płodu jest poniżej 10 percentyla dla danego wieku ciążowego i jednocześnie stwierdzono nieprawidłowe spektrum przepływów w tętnicy pępowinowej lub tętnicy środkowej mózgu płodu; 4) krwotok położniczy – szybką utratę krwi prowadzącą do objawów klinicznych hipowolemii u pacjentki; w wartościach bezwzględnych za krwotok położniczy uznaje się utratę więcej niż 500 ml krwi przy porodzie drogami natury lub więcej niż 1000 ml krwi przy porodzie zakończonym cięciem cesarskim; 5) opieka okołoporodowa (perinatalna) – opiekę medyczną obejmującą profilaktykę oraz leczenie matki, płodu i dziecka w okresie przedkoncepcyjnym, podczas ciąży, porodu i połogu, sprawowaną przez lekarzy specjalistów w dziedzinie ginekologii i położnictwa, neonatologów oraz położne; 6) osoba sprawująca opiekę – lekarza specjalistę w dziedzinie położnictwa i ginekologii, lekarza ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub lekarza specjalistę w dziedzinie perinatologii – sprawujących odpowiednio opiekę nad pacjentką i noworodkiem; 7) pacjentka – pacjentkę w rozumieniu ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta Rzeczniku Praw Pacjenta, która jest w okresie ciąży, porodu lub połogu; 8) poród elektywny – poród wywołany w wyniku decyzji lekarza o wystąpieniu wskazań do zakończenia ciąży ze względu na ryzyko utraty życia lub zdrowia przez pacjentkę lub ze względu na ryzyko, jakie stanowi dla płodu dalszy przebieg ciąży; 9) okresy porodu: a) I okres porodu – okres liczony od pojawienia się pierwszych regularnych skurczów macicy powodujących zgładzanie i rozwieranie szyjki macicy aż do jej pełnego rozwarcia, b) II okres porodu – okres między całkowitym rozwarciem szyjki macicy a urodzeniem noworodka, c) III okres porodu – okres rozpoczynający się po urodzeniu noworodka i obejmujący oddzielenie oraz wydalenie popłodu, d) IV okres porodu – okres trwający do 2 godzin po oddzieleniu i wydaleniu popłodu; 10) poród przedwczesny – zakończenie ciąży w okresie między 22 a 37 tygodniem trwania ciąży (licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki lub na podstawie badania ultrasonograficznego wykonanego w pierwszym trymestrze ciąży); 11) poziomy opieki perinatalnej – poziomy zapewniające stacjonarną opiekę perinatalną odpowiednią do stanu zdrowia ciężarnej oraz przebiegu ciąży lub porodu: a) I poziom opieki perinatalnej – poziom opieki perinatalnej zapewniający opiekę perinatalną nad fizjologicznie przebiegającą ciążą, porodem i połogiem oraz zdrowym noworodkiem, a także krótkotrwałą opiekę nad niespodziewanie występującą patologią ciąży, b) II poziom opieki perinatalnej – poziom opieki perinatalnej zapewniający opiekę nad patologią ciąży średniego stopnia, c) III poziom opieki perinatalnej – poziom opieki perinatalnej zapewniający opiekę nad najcięższą patologią ciąży; 12) resuscytacja wewnątrzmaciczna płodu – działania medyczne mające na celu ratowanie życia płodu w sytuacji stwierdzenia zwolnienia czynności serca płodu poniżej 110 uderzeń na minutę; 13) rzucawka – (eclampsia) stan chorobowy polegający na pojawieniu się drgawek toniczno-klonicznych połączonych z utratą przytomności w przebiegu ciąży, porodu lub połogu; 14) SIUGR – wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania jednego z płodów w ciąży bliźniaczej; 15) TTTS – zespół przetoczenia między płodami występujący w ciąży jednokosmówkowej, w którym, w związku z przeciekiem krwi od jednego płodu (dawcy) do drugiego (biorcy), dochodzi do różnego stopnia zaburzeń hemodynamicznych u obu płodów; 16) zespół antyfosfolipidowy – schorzenie z grupy autoimmunologicznych, charakteryzujące się współwystępowaniem zakrzepicy naczyniowej lub powikłań położniczych (poronień, obumarcia wewnątrzmacicznego płodu) oraz krążących przeciwciał antyfosfolipidowych; 17) profilaktyka zdrowotna – działania mające na celu zapobieganie chorobom przez ich wczesne wykrycie i leczenie realizowane w trzech fazach: a) profilaktyka wczesna – utrwalanie prawidłowych wzorców zdrowego stylu życia, b) profilaktyka pierwotna (I fazy) – zapobieganie chorobom przez kontrolowanie czynników ryzyka, c) profilaktyka wtórna (II fazy) – zapobieganie objawom choroby przez jej wczesne wykrycie i leczenie (przesiewowe badanie skriningowe), d) profilaktyka III fazy – zahamowanie postępu choroby oraz ograniczenie powikłań; 18) wiek ciążowy – wiek określony na podstawie daty ostatniej miesiączki lub na podstawie długości siedzeniowo-ciemieniowej płodu w badaniu ultrasonograficznym w pierwszym trymestrze ciąży, jeśli nie jest zgodny z okresem zatrzymania miesiączki. 4. W celu nawiązania dobrego kontaktu z pacjentką osoba sprawująca opiekę oraz inne osoby uczestniczące bezpośrednio w udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności: 1) przedstawiają się i wyjaśniają swoją rolę w opiece nad pacjentką; 2) prezentują spokojną i wzbudzającą zaufanie postawę; 3) szanują jej prywatność i poczucie intymności; 4) każdorazowo uzyskują zgodę rodzącej na wykonanie wszelkich zabiegów i badań. 5. Pacjentce udziela się wyczerpującej informacji na temat stanu jej zdrowia. 6. Pacjentce udziela się także wszelkich informacji zarówno o możliwości uzyskania dalszej pomocy psychologicznej, miejscach i organizacjach udzielających wsparcia osobom w podobnej sytuacji jak i przysługujących jej prawach. 7. Pacjentce udziela się wyczerpującej informacji na temat obowiązującego stanu prawnego wynikającego z przepisów o aktach stanu cywilnego, zabezpieczenia społecznego i prawa pracy dotyczącego sytuacji, w jakiej się znalazła. 8. W przypadku stwierdzenia powikłań w okresie ciąży porodu lub połogu, pacjentkę należy skierować do opieki lekarza specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub lekarza ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie położnictwa i ginekologii. 9. Pacjentkę, u której stwierdzono powikłania w okresie ciąży porodu lub połogu, i wymaga ona leczenia stacjonarnego należy skierować do podmiotu leczniczego o wyższym poziomie opieki perinatalnej niż I poziom opieki perinatalnej, zapewniającym opiekę odpowiednią do jej stanu zdrowia oraz przebiegu ciąży lub porodu. 10. Sprawowanie opieki specjalistycznej nad pacjentką w okresie ciąży przebiegającej w sposób niefizjologiczny, wymagającej leczenia z powodu określonego schorzenia, nie zwalnia lekarza sprawującego tę opiekę, od realizacji świadczeń profilaktycznych i działań w zakresie promocji zdrowia oraz badań diagnostycznych, a także konsultacji medycznych, wykonywanych w okresie ciąży, wraz z okresami ich przeprowadzania – z możliwością dokonywania uzasadnionych stanem pacjentki zmian. 11. W ramach sprawowania opieki położniczej, osoba sprawująca opiekę jest zobowiązana do określania i aktualizowania oceny stanu położniczego w oparciu o badanie położnicze, z uwzględnieniem bieżącej oceny czynników ryzyka położniczego. 12. Osoba sprawująca opiekę jest obowiązana do dołożenia starań dla zapewniania możliwości karmienia piersią noworodka. 13. W dokumentacji medycznej należy odnotować dzień i godzinę objęcia pacjentki opieką i zakończenia jej sprawowania, z adnotacją o osobie sprawującej opiekę, która tę opiekę przejmuje, zawierającą jej dane, chyba, że pacjentka lub jej przedstawiciel ustawowy nie podjęli jeszcze decyzji w tym zakresie. II. Opieka okołoporodowa u pacjentki z nadciśnieniem tętniczym 1. Nadciśnienie tętnicze występujące w trakcie ciąży dzieli się na: 1) nadciśnienie tętnicze ciążowe – wzrost ciśnienia tętniczego krwi do wysokości 140 mmHg ciśnienia skurczowego lub 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego lub powyżej, po 20 tygodniu ciąży, normalizujący się do 12 tygodni po porodzie; 2) nadciśnienie tętnicze przewlekłe – rozpoznane przed ciążą lub przed ukończonym 20 tygodniem ciąży i utrzymujące się dłużej niż 12 tygodni po porodzie; 3) stan przedrzucawkowy – (ang. preeclampsia) jeżeli rozpoznany jest jeden z poniższych czynników: a) wzrost ciśnienia tętniczego krwi do wysokości 140 mmHg ciśnienia skurczowego lub 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego lub powyżej i obecności białkomoczu do wysokości równiej lub większej niż 300 mg na dobę lub co najmniej 1g na L w pojedynczej próbce moczu – po zakończeniu 20 tygodnia ciąży, b) wzrost ciśnienia tętniczego krwi do wysokości 140 mmHg ciśnienia skurczowego lub 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego lub powyżej, jeśli po upływie 20 tygodnia ciąży po raz pierwszy występują poniższe zaburzenia narządowe: – niewydolność nerek (stężenie kreatyniny ≥ 90umol/L; – zaburzenia funkcji wątroby (podwyższenie stężenia transaminaz, co najmniej dwukrotnie powyżej górnej normy lub ból w nadbrzuszu), – zaburzenia neurologiczne (drgawki, zaburzenia świadomości, zaburzenia widzenia, wylew do ośrodkowego układu nerwowego, silny ból głowy z towarzyszącym pobudzeniem), – zaburzenia koagulologiczne (małopłytkowość – liczba płytek krwi poniżej 150000/dL, zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, hemoliza), c) wzrost ciśnienia tętniczego krwi do wysokości 140 mmHg ciśnienia skurczowego lub 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego lub powyżej oraz stwierdzeniu IUGR – po zakończeniu 20 tygodnia ciąży. Właściwa diagnoza w tych przypadkach nie różnicuje sposobu postępowania leczniczego, ale jest istotna dla postępowania po zakończeniu ciąży. 2. Postępowanie w ciąży powikłanej nadciśnieniem tętniczym. Stwierdzenie u pacjentki w trakcie badania w spoczynku wartości ciśnienia tętniczego w wysokości 140 mmHg ciśnienia skurczowego lub 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego lub powyżej, dwukrotnie w ciągu godziny, jest wskazaniem do następujących działań: 1) w pierwszym trymestrze ciąży – całodobowej kontroli ciśnienia tętniczego w warunkach domowych, a w przypadkach utrzymywania się podwyższonych wartości rozpoznania nadciśnienia tętniczego przewlekłego i skierowania pacjentki do opieki na II poziomie opieki perinatalnej; 2) po 20 tygodniu ciąży – do kontroli ciśnienia tętniczego, co najmniej 4 razy dziennie w warunkach domowych, a także wykonania badań biochemicznych krwi i moczu ciężarnej oraz badania ultrasonograficznego płodu, w celu wykluczenia stanu przedrzucawkowego; u pacjentki, u której zidentyfikowano jedynie nadciśnienie ciążowe należy rozpocząć leczenie hipotensyjne z użyciem metyldopy, utrzymując wartości ciśnienia tętniczego poniżej 150 mmHg ciśnienia skurczowego krwi i 100 mmHg ciśnienia rozkurczowego; przy braku efektu leczenia należy skierować ciężarną do opieki na II poziomie opieki perinatalnej. 2. Profilaktyka stanu przedrzucawkowego polega na podawaniu kwasu acetylosalicylowego rozpoczętym przed 16 tygodniem ciąży, u pacjentki ze stwierdzonym, co najmniej jednym z poniższych: 1) ciężkim stanem przedrzucawkowym i lub hipotrofią płodu w poprzedniej ciąży; 2) przewlekłym nadciśnieniem tętniczym; 3) przewlekłymi schorzeniami nerek; 4) cukrzycą przedciążową; 5) otyłością (BMI >30); 6) chorobami autoimmunologicznymi (np. toczniem układowym); 7) zespołem antyfosfolipidowym lub trombofilią, (należy wówczas stosować podawanie kwasu acetylosalicylowego wraz z heparynami drobnocząsteczkowymi). 3. Stwierdzenie u pacjentki stanu przedrzucawkowego jest wskazaniem do hospitalizacji i podjęcia następujących działań: 1) przeprowadzenia intensywnego leczenia hipotensyjnego utrzymującego wartości ciśnienia tętniczego poniżej 160 mmHg ciśnienia skurczowego krwi i 110mmHg. ciśnienia rozkurczowego krwi; 2) zastosowania dożylnego wlewu z siarczanu magnezu w postępowaniu zapobiegającym wystąpieniu rzucawki; 3) zastosowania 48 godzinnego domięśniowego cyklu steroidoterapii z użyciem betametazonu lub deksametazonu, w całkowitej dawce 24 mg, w ciąży poniżej 34 tygodnia, w celu stymulacji dojrzałości płuc płodu; 4) wdrożenia profilaktyki przeciwzakrzepowej z użyciem heparyn drobnocząsteczkowych, przy białkomoczu dobowym powyżej 3,5 g.; 5) monitorowania stanu płodu poprzez: a) codzienną ocenę ruchów płodu przez matkę, b) badanie kardiotokograficzne co najmniej raz dziennie, c) oceny wzrastania płodu w badaniu ultrasonograficznym co dwa tygodnie, d) wykonywania dodatkowo, w przypadkach stwierdzenia hipotrofii płodu, oceny przepływów Dopplera w naczyniach łożyskowo-płodowych oraz profilu biofizycznego płodu i powtarzania powyższych badań w zależności od stwierdzanych nieprawidłowości, nie rzadziej niż raz w tygodniu; 6) zwrócenia szczególnej uwagi, podczas postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u pacjentki ze stanem przedrzucawkowym, na występowanie nieprawidłowości takich, jak: a) bóle głowy, b) zaburzenia widzenia, c) nudności i wymioty, d) bóle w nadbrzuszu, e) skąpomocz, f) wzrastające stężenie enzymów wątrobowych, g) wzrastające stężenie kreatyniny, h) małopłytkowość, i) nieprawidłowości w zapisach kardiotokograficznych oraz nieprawidłowe spektrum przepływów w naczyniach łożyskowo-płodowych. 4. Sposób zakończenia ciąży w sytuacji wystąpienia stanu przedrzucawkowego zależy od takich czynników jak: aktualny stan matki i płodu, wiek ciążowy, położenie płodu oraz stan dojrzałości szyjki macicy. Ciążę należy zakończyć bezzwłocznie: 1) gdy wiek ciążowy przekracza 37 tygodni; 2) przed 37 tygodniem w przypadkach, gdy: a) wartości ciśnienia tętniczego utrzymują się powyżej 160 mmHg ciśnienia skurczowego krwi i 110mmHg. ciśnienia rozkurczowego krwi, pomimo intensywnego leczenia hipotensyjnego, b) wystąpi znaczne pogorszenie wykładników funkcji wątroby, wydolności nerek, hemoliza, obniżenia liczby płytek krwi, zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, c) wystąpi rzucawka lub inne objawy neurologiczne z zaburzeniami widzenia, bólami głowy, d) stwierdzono przedwczesne oddzielenie łożyska, e) wystąpią objawy zagrożenia życia płodu, f) wystąpi obumarcie wewnątrzmaciczne płodu. 5. W połogu należy kontynuować intensywny nadzór i leczenie hipotensyjne położnicy, co najmniej 48 godzin po porodzie, w związku z ryzykiem wystąpienia poporodowej rzucawki. 6. W przypadkach nadciśnienia tętniczego bez dodatkowych powikłań, należy monitorować ciężarną w warunkach ambulatoryjnych i nie kontynuować ciąży powyżej 40 tygodnia. III. Opieka okołoporodowa u pacjentki w ciąży bliźniaczej 1. Ciąża bliźniacza nie może zostać uznana za ciążę przebiegającą fizjologicznie i wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia porodu przedwczesnego, stanu przedrzucawkowego, a także powikłań związanych ze wzrastaniem oraz obumarciem płodów. 2. Rodzaje ciąży bliźniaczej: 1) jednojajowa, powstająca w wyniku zapłodnienia jednej komórki jajowej przez jeden plemnik, z następowym podziałem na dwa lub więcej zawiązków. W zależności od momentu wystąpienia podziału wyróżniamy następujące jej rodzaje: a) dwukosmówkowa-dwuowodniowa, gdy do podziału dochodzi do 4 dnia po zapłodnieniu – 25% ciąż jednojajowych, b) jednokosmówkowa-dwuowodniowa, gdy do podziału dochodzi pomiędzy 4 a 7 dniem po zapłodnieniu – 75% ciąż jednojajowych, c) jednokosmówkowa-jednoowodniowa, gdy do podziału dochodzi pomiędzy 7 a 14 dniem po zapłodnieniu – mniej niż 1% ciąż jednojajowych, d) bliźnięta nierozdzielone, gdy podział rozpoczyna się po 14 dniu od zapłodnienia i nie dochodzi do całkowitego rozdzielenia płodów, które w związku z tym mają niektóre narządy wspólne – bardzo rzadko, 2) dwujajowa – powstająca w wyniku zapłodnienia dwóch komórek jajowych dwoma plemnikami (oba płody rozwijają się niezależnie i jest to ciąża bliźniacza zawsze dwukosmówkowa i dwuowodniowa). 3. W celu zapewnienia prawidłowej opieki w ciąży bliźniaczej, należy ją wcześnie rozpoznać i określić jej rodzaj. Rozpoznawanie rodzaju ciąży następuje w badaniu ultrasonograficznym wykonywanym w I trymestrze. W trakcie badania określa się kosmówkowość (łożyska oddzielne czy wspólne) i owodniowość (worki owodniowe oddzielne czy wspólny). Rozpoznanie kosmówkowości w badaniu ultrasonograficznym należy udokumentować zdjęciem. Jeżeli ciężarna zgłasza się po 14 tygodniu ciąży lub nie da się ustalić kosmówkowości, a oba płody są tej samej płci, należy postępować jak z ciążą bliźniaczą jednokosmówkową. 4. Zasady opieki nad pacjentką w ciąży bliźniaczej dwukosmówkowej: 1) rozpoznanie ciąży dwukosmówkowej w badaniu ultrasonograficznym w pierwszym trymestrze ciąży opiera się na stwierdzeniu: dwóch oddzielnych pęcherzyków z zarodkami, przyczepu błony rozdzielającej zarodki do kosmówki w kształcie lambda oraz grubości przekraczającej 2mm; 2) opiekę ambulatoryjną nad ciążą bliźniaczą dwukosmówkową należy rozpocząć przed 10 tygodniem ciąży, a kolejne wizyty odbywać co 3 – 4 tygodnie; należy zwrócić szczególną uwagę na objawy związane z zagrażającym porodem przedwczesnym oraz stanem przedrzucawkowym; 3) badania ultrasonograficzne w ciąży dwukosmówkowej należy wykonać: a) w pierwszym trymestrze ciąży (11-13 tygodni +6 dni) – z oceną ryzyka wad genetycznych dla każdego z płodów osobno, b) w drugim trymestrze ciąży (18 -22 tygodni) – z oceną anatomii każdego z płodów oraz przezpochwowym pomiarem szyjki macicy (długość kanału poniżej 25 mm świadczy o zwiększonym ryzyku porodu przedwczesnego), c) w trzecim trymestrze ciąży co 4 tygodnie – w celu oceny wzrastania płodów (w przypadku stwierdzenia rozbieżności mas większej lub równej 25% pacjentkę należy skierować do opieki do ośrodka III stopnia opieki perinatalnej), d) przed porodem – w celu ustalenia położenia płodów; 4) w przypadku niepowikłanej ciąży dwukosmówkowej dwuowodniowej poród należy zaplanować pomiędzy 37 a 38 tygodniem ciąży; 5) w przypadku ciąży bliźniaczej dwukosmówkowej, wskazaniem bezwzględnym do rozwiązania ciąży w drodze cięcia cesarskiego jest niegłówkowe położenie I płodu; 6) w przypadku przygotowanej szyjki macicy do porodu – wywołanie czynności skurczowej macicy z użyciem wlewu z oksytocyny oraz przebicie pęcherza płodowego pierwszego płodu – nie są przeciwwskazane; 7) w przypadkach nieprzygotowanej szyjki macicy do porodu, należy rozważyć zastosowanie preindukcji (najbardziej bezpieczną metodą preindukcji jest założenie do kanału szyjki cewnika Foleya); 8) prowadzenie porodu drogami natury wymaga wzmożonego nadzoru położniczego; należy uwzględnić następujące warunki: a) równoczesne monitorowanie kardiotokograficzne obu płodów, b) kontrola ultrasonograficzna czynności serca oraz położenia drugiego płodu – po urodzeniu pierwszego, c) zapewnienie możliwości wykonania natychmiastowego cięcia cesarskiego po urodzeniu pierwszego płodu przy stwierdzeniu następujących nieprawidłowości: – położenia poprzecznego drugiego płodu, – bradykardii drugiego płodu, – wypadnięcia pępowiny drugiego płodu, – przedwczesnego oddzielenia łożyska i braku możliwości szybkiego ukończenia porodu drogą pochwową, – po 60 minutach od urodzenia pierwszego płodu. 5. Zasady opieki nad pacjentką w ciąży bliźniaczej jednokosmówkowej: 1) opieka nad ciążą bliźniaczą jednokosmówkową, ze względu na częste występowanie specyficznych powikłań związanych ze wzrastaniem płodów oraz zagrożeniem obumarcia wewnątrzmacicznego płodów, musi być prowadzona na III poziomie opieki perinatalnej; 2) opieka nad pacjentką i poród w ciąży jednokosmówkowej-dwuowodniowej: a) rozpoznanie ciąży jednokosmówkowej dwuowodniowej wynika ze stwierdzenia w badaniu ultrasonograficznym w pierwszym trymestrze ciąży jednego pęcherzyka ciążowego z dwoma zarodkami, przy czym przyczep błony rozdzielającej zarodki do kosmówki ma kształt litery „T”, a jej grubość nie przekracza 2 mm, b) opiekę ambulatoryjną nad ciążą bliźniaczą jednokosmówkową dwuowodniową należy rozpocząć przed 10 tygodniem ciąży, a kolejne wizyty odbywać co 3 – 4 tygodnie. Należy zwrócić szczególną uwagę na objawy związane z zagrażającym porodem przedwczesnym oraz stanem przedrzucawkowym, c) badania ultrasonograficzne w ciąży jednokosmówkowej dwuowodniowej należy wykonać: – w pierwszym trymestrze ciąży (11-13 tygodni +6 dni) – z oceną ryzyka wad genetycznych oraz oceną biometrii płodów, – od 16 tygodnia ciąży, co 2 tygodnie – w celu wykrycia TTTS lub SIUGR – oceniając: biometrię płodów, objętości płynów owodniowych w obu workach, objaw swobodnego falowania błony owodniowej, wypełnienie pęcherzy moczowych obu płodów oraz przepływów naczyniowych metodą Dopplera (tętnice pępowinowe, tętnice środkowe mózgu, przewody żylne). W przypadku występowania powikłań, częstość i zakres wykonywanych badań ultrasonograficznych należy zwiększyć, – niezależnie od badań wskazanych w tiretach 1 i 2, w drugim trymestrze ciąży (w 18 – 22 tygodniu) – z oceną anatomii każdego z płodów oraz przezpochwowym pomiarem szyjki macicy (długość kanału poniżej 25 mm świadczy o zwiększonym ryzyku porodu przedwczesnego), – przed porodem – w celu ustalenia biometrii oraz położenia płodów; d) w przypadku niepowikłanej ciąży jednokosmówkowej dwuowodniowej, poród należy zaplanować po ukończeniu 36 tygodnia ciąży, e) w przypadku ciąży bliźniaczej jednokosmówkowej dwuowodniowej, wskazaniami bezwzględnymi do rozwiązania ciąży w drodze cięcia cesarskiego są: – niegłówkowe położenie pierwszego płodu, – zespół TTTS, – ponad 20% różnica pomiędzy przewidywanymi masami płodów; f) prowadzenie porodu drogami natury wymaga wzmożonego nadzoru położniczego uwzględniającego następujące warunki: – równoczesne monitorowanie kardiotokograficzne obu płodów, – kontroli ultrasonograficznej czynności serca oraz położenia drugiego płodu po urodzeniu pierwszego, – możliwość wykonania natychmiastowego cięcia cesarskiego po urodzeniu pierwszego płodu przy stwierdzeniu następujących nieprawidłowości: — położenia poprzecznego drugiego płodu, — bradykardii drugiego płodu, — wypadnięcia pępowiny drugiego płodu, — przedwczesnego oddzielenia łożyska i braku możliwości szybkiego ukończenia porodu drogą pochwową, — po 60 minutach od urodzenia pierwszego płodu. 3) opieka nad pacjentką w ciąży bliźniaczej jednokosmówkowej-jednoowodniowej: a) rozpoznanie ciąży jednokosmówkowej-jednoowodniowej wynika ze stwierdzenia w badaniu ultrasonograficznym w pierwszym trymestrze ciąży jednego pęcherzyka ciążowego z dwoma blisko siebie położonymi zarodkami i brakiem błony rozdzielającej zarodki; brak błony rozdzielającej należy potwierdzić w kolejnych badaniach ultrasonograficznych; istotne jest również wykluczenie występowania bliźniąt nierozdzielonych, b) opiekę ambulatoryjną nad ciążą bliźniaczą jednokosmówkową jednoowodniową należy rozpocząć przed 10 tygodniem ciąży, kolejne wizyty powinny odbywać się co 3 – 4 tygodnie, do 26 tygodnia ciąży, c) po 26 tygodniu konieczna jest opieka w warunkach szpitalnych, d) w okresie 26 – 28 tygodni należy zastosować 48 godzinny domięśniowy cykl steroidoterapii z użyciem betametazonu lub deksametazonu, w całkowitej dawce 24 mg, w celu stymulacji dojrzałości płuc płodów oraz zmniejszenia ryzyka powikłań związanych z wcześniactwem u noworodków, e) podczas hospitalizacji należy prowadzić intensywny nadzór nad dobrostanem płodów poprzez badania kardiotokograficzne oraz ultrasonograficzne, f) badania ultrasonograficzne w ciąży jednokosmówkowej jednoowodniowej należy wykonać: – w pierwszym trymestrze ciąży (11-13 tygodni + 6 dni), z oceną ryzyka wad genetycznych, wykluczenia bliźniąt nierozdzielonych oraz oceną przyczepu pępowin, – od 16 tygodnia ciąży – co 2 tygodnie z oceną wzrastania płodów, – w drugim trymestrze ciąży (18 – 22 tygodni) – z oceną anatomii każdego z płodów oraz przezpochwowym pomiarem szyjki macicy (długość kanału poniżej 25 mm świadczy o zwiększonym ryzyku porodu przedwczesnego), – od 26 tygodnia – z oceną hemodynamiki krążenia u płodów: badanie Dopplerowskie przepływów naczyniowych (tętnice pępowinowe, tętnice środkowe mózgu, przewody żylne) – należy wykonać minimum 2 razy w tygodniu; g) ciąża bliźniacza jednokosmówkowa jednoowodniowa stanowi bezwzględne wskazanie do porodu drogą cięcia cesarskiego. Elektywne cięcie cesarskie należy rozważyć pomiędzy 32 a 34 tygodniem ciąży lub w momencie stwierdzenia zmian hemodynamicznych w krążeniu płodów. IV. Postępowanie w przypadku zagrażającego porodu przedwczesnego i porodu przedwczesnego 1. Do czynników ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego zalicza się: 1) stwierdzenie w wyniku wywiadu wystąpienia porodu przedwczesnego lub poronienia po 16 tygodniu w poprzedniej ciąży lub ciążach; 2) ciążę wielopłodową; 3) przedwczesne skrócenie szyjki macicy; 4) przedwczesne odpływanie płynu owodniowego; 5) stwierdzenie łożyska przodującego; 6) choroby przewlekłe ogólnoustrojowe matki (nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 1, choroby nerek, trombofilia, zespół antyfosfolipidowy). 2. Wszystkie ciężarne z czynnikami ryzyka porodu przedwczesnego należy konsultować na II lub III poziomie opieki perinatalnej. 3. Ciężarnym, u których w wywiadzie stwierdzono samoistny poród przedwczesny lub poronienie po 16 tygodniu należy: a) profilaktycznie podawać dopochwowo progesteron od pierwszego trymestru do 34 tygodnia ciąży, b) zalecić założenie szwu szyjkowego, jeśli pomimo stosowania progesteronu dochodzi u nich do skrócenia kanału szyjki macicy poniżej 25 mm przed 24 tygodniem ciąży. 4. W celu oceny ryzyka bezobjawowego skracania szyjki macicy należy u wszystkich ciężarnych ocenić w badaniu ultrasonograficznym pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży długość zamkniętego kanału szyjki. 5. W przypadku stwierdzenia u ciężarnej w badaniu ultrasonograficznym, o którym mowa w ust. 4, skróconego kanału szyjki poniżej 25 mm, należy rozpocząć podawanie dopochwowe progesteronu. 6. Ciężarnym ze skróceniem kanału szyjki macicy poniżej 15 mm przed 34 tygodniem, należy, w celu przyspieszenia dojrzałości płuc płodu, zastosować 48 godzinny domięśniowy cykl steroidoterapii z użyciem betametazonu lub deksametazonu w całkowitej dawce 24 mg. Zastosowanej steroidoterapii nie należy powtarzać. 7. W przypadku przedwczesnego odpływania płynu owodniowego bez objawów uogólnionej infekcji przed 34 tygodniem ciąży, należy stosować profilaktyczną antybiotykoterapię przez okres 10 dni oraz zastosować po skończonym 24 tygodniu ciąży 48 godzinny domięśnowy cykl steroidoterapii, z użyciem betametazonu lub deksametazonu w całkowitej dawce 24 mg; zastosowanej steroidoterapii nie należy powtarzać. 8. W przypadku wystąpienia regularnej czynności skurczowej przed 34 tygodniem ciąży, należy zastosować leczenie tokolityczne (hamujące czynność skurczową macicy) oraz 48 godzinny domięśniowy cykl steroidoterapii, z użyciem betametazonu lub deksametazonu, w całkowitej dawce 24 mg. 9. Preparatami dopuszczonymi do hamowania przedwczesnej czynności skurczowej są podawane dożylnie: antagonista receptora oksytocyny – atozyban oraz krótko działające betamimetyki – fenoterol. Ze względu na wysoką skuteczność i bezpieczeństwo stosowania, atozyban powinien być lekiem pierwszego wyboru, szczególnie u pacjentki ze współistniejącymi schorzeniami takimi, jak: cukrzyca, choroby serca, nadczynność tarczycy oraz w ciąży wielopłodowej. Leczenie tokolityczne należy kontynuować maksymalnie do czasu zakończenia steroidoterapii. 10. W sytuacji wystąpienia objawów rozpoczynającego się porodu przedwczesnego, pacjentkę hospitalizuje się wyłącznie w ośrodku zapewniającym miejsce intensywnej opieki dla noworodka. W przypadku niedostępności miejsca intensywnej opieki neonatologicznej – pacjentkę, po rozpoczęciu steroidoterapii oraz wdrożeniu leczenia tokolitycznego, należy w jak najszybszym czasie przetransportować do szpitala dysponującego miejscem intensywnej opieki neonatologicznej. 11. Przed 32 tygodniem ciąży, w okresie bezpośrednio poprzedzającym poród, w celu ochrony ośrodkowego układu nerwowego u płodu, należy podać ciężarnej dożylny wlew z siarczanu magnezu. V. Postępowanie w przypadku zwiększonego ryzyka niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu 1. Celem opieki perinatalnej jest wykrycie zwiększonego ryzyka niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu oraz zminimalizowanie jego konsekwencji. 2. Wyróżnia się następujące czynniki ryzyka niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu: 1) występowanie u pacjentki chorób przewlekłych, w szczególności nadciśnienia tętniczego, cukrzycy oraz chorób nerek; 2) ciąża wielopłodowa, w szczególności przy ograniczeniu wzrastania jednego lub więcej płodów oraz zgonu wewnątrzmacicznego jednego z płodów; 3) występowanie małowodzia i hipotrofii płodu; 4) ciąża pojedyncza po 41 tygodniu. 3. W celu rozpoznania zwiększonego ryzyka niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu podczas ciąży należy: 1) dokonać dokładnej oceny biometrii płodu oraz indeksu płynu owodniowego w badaniu ultrasonograficznym, wykonywanym pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży; 2) podczas wizyt kontrolnych oceniać wysokość dna macicy; 3) zalecać monitorowanie aktywności ruchowej płodu przez ciężarną; 4) w przypadkach podejrzenia hipotrofii płodu lub małowodzia, skierować pacjentkę do szpitala o przynajmniej II stopniu opieki perinatalnej; 5) monitorować kardiotokograficznie dobrostan płodu w następujących przypadkach: a) u ciężarnych z przewlekłymi chorobami układowymi po 36 tygodniu ciąży w trybie ambulatoryjnym raz w tygodniu; monitorowanie należy rozpocząć wcześniej, jeśli dojdzie do nasilenia objawów chorobowych, b) w przypadkach hipotrofii płodu, małowodzia, monitorowanie, należy rozpoczynać w momencie rozpoznania nieprawidłowości, ale nie wcześniej niż po 26 tygodniu ciąży; badania należy powtarzać w zależności od stopnia stwierdzanych nieprawidłowości, c) w celu weryfikacji gorszego odczuwania ruchów płodu przez ciężarną, d) w ciążach po terminie porodu – przynajmniej raz w tygodniu, e) podczas hospitalizacji ciężarnej, w ciążach po 26 tygodniu – przynajmniej raz dziennie; f) ciąż patologicznych, w interpretacji zapisu kardiotokograficznego dokonuje się cyfrowej analizy zapisu, a w szczególności określenia mikrooscylacji (short-term variation STV); 6) wykonać ocenę profilu biofizycznego płodu w badaniu ultrasonograficznym w przypadku nieprawidłowości w zapisach kardiotokograficznych; 7) wykonać badania przepływów w naczyniach pępowinowych i płodowych w przypadkach ciężkich patologii przed 37 tygodniem ciąży, szczególnie przy ograniczeniu wzrastania wewnątrzmacicznego płodu oraz ciążach bliźniaczych jednokosmówkowych. 4. W celu rozpoznania zwiększonego ryzyka niedotlenienia wewnątrzmacicznego płodu podczas porodu, należy: 1) po przyjęciu rodzącej do szpitala wykonać zapis kardiotokograficzny; 2) prowadzić ciągły nadzór kardiotokograficzny podczas porodu w przypadkach: a) ciąż powikłanych, b) ciąż bliźniaczych, c) stwierdzanych nieprawidłowości w zapisie wykonanym przy przyjęciu do szpitala, d) odpływania zielonego płynu owodniowego, e) stymulacji czynności skurczowej, f) zastosowania znieczulenia zewnątrzoponowego porodu; 3) uznać za prawidłowy śródporodowy zapis kardiotokograficzny, kiedy: a) podstawowa czynność serca płodu wynosi 110 – 160 uderzeń na minutę, b) podstawowa zmienność czynności serca płodu jest umiarkowana, c) nie stwierdza się deceleracji zmiennych lub późnych; 4) przy prawidłowym śródporodowym zapisie kardiotokograficznym monitorować tętno płodu co 30 min w pierwszym okresie porodu i co 15 minut w drugim okresie porodu; 5) uznać za patologiczny śródporodowy zapis kardiotokograficzny w sytuacji, kiedy: a) stwierdza się brak zmienności podstawowej czynności serca płodu z powtarzającymi się deceleracjami późnymi lub zmiennymi, b) utrzymuje się bradykardia ( 35); 10) łożysko przodujące, łożysko nisko schodzące; 11) podejrzenie łożyska wrośniętego lub przyrośniętego; 12) możliwe zaburzenia hemostazy: niedokrwistość (Hematokryt<30) małopłytkowość <100 tys., obniżone stężenie fibrynogenu (< 4g/l); 13) obecność skazy krwotocznej. 2. W przypadku rozpoznania krwotoku położniczego, lekarz lub położna obecny przy porodzie, mają obowiązek niezwłocznie zastosować jednostajny, długotrwały ucisk na macicę i wezwać dodatkowy personel medyczny, w tym najbardziej doświadczonych dostępnych specjalistów (położnik, anestezjolog). 3. Oprócz czynności określonych w ust. 2 niezwłocznie należy wdrożyć następujące postępowanie ogólne: 1) podanie tlenu przez maskę; 2) założenie dwóch wkłuć dożylnych; 3) pobranie krwi na badania: gazometria, morfologia, koagulogram – stężenia fibrynogenu, elektrolitów oraz próbę krzyżową; 4) podłączenie szybkiego wlewu dożylnego (koloidy, krystaloidy); 5) podanie uterotoników (oksytocyna, karbetocyna, metyloergotamina, prostaglandyny: misoprostol, dinoprost, sulproston); 6) zamówienie osocza, koncentratu krwinek czerwonych, krioprecypitatu, płytek krwi (preparaty toczymy w stosunku 1:1:1:1); 7) podanie czynników wspomagających hemostazę (kwas traneksamowy, fibrynogen, czynniki protrombiny, rekombinowany czynnik siódmy); 8) monitorowanie: diurezy (założenie cewnika do pęcherza moczowego), nawrotu włośniczkowego, ciśnienia krwi i czynności serca. 4. Dalsze postępowanie zabiegowe należy uzależnić od drogi prowadzonego porodu: 1) w krwotoku położniczym po porodzie drogami natury: a) należy ocenić obrażenia kanału rodnego i je zaopatrzyć, b) dokonać kontroli instrumentalnej jamy macicy, c) przy utrzymującym się krwotoku położniczym tamponada macicy (balonowa – cewniki Foleyʼ a, pęcherzowy, SOS Bakri, ewentualnie chustami jałowymi; zabezpieczonymi folią operacyjną – tamponadę utrzymuje się co najmniej przez 24 godziny i nie dłużej niż 48 godzin, d) efekt hemostatyczny powyższych działań ogólnych i zabiegowych może być widoczny po okresie 20 – 30 minut; brak poprawy po tym okresie czasu upoważnia do próby podkłucia gałązek zstępujących tętnic macicznych z dostępu pochwowego, e) w następnym etapie należy przystąpić do laparotomii; wcześniejszą interwencję podejmuje się u pacjentek po przebytych uprzednio operacjach na mięśniu macicy, f) w zależności od przyczyny krwotoku położniczego, podczas laparotomii, należy założyć na macicę szwy hemostatyczne (uraz) lub kompresyjne (atonia), g) w razie niedostatecznego efektu terapeutycznego należy ograniczyć dopływ krwi do macicy, podkłuwając naczynia doprowadzające (tętnice maciczne, gałązki jajnikowe tętnic jajowodowych, tętnice biodrowe wewnętrzne), h) po wyczerpaniu wszelkich metod zachowawczych wymienionych powyżej należy wykonać okołoporodowe usunięcie macicy z pozostawieniem jajników; wcześniejszą decyzję o usunięciu macicy należy rozważyć w przypadku stwierdzenia łożyska wrastającego, i) preferowaną, bardziej skuteczną metodą jest wykonanie całkowitej histerektomii; w wybranych przypadkach (np. mniejsze doświadczenie operatora) – dopuszczalna jest amputacja trzonu, jako działanie pierwszorzutowe, j) przy dużej utracie krwi, wstrząsie i niestabilności pacjentki, dopuszczalne jest pominięcie niektórych etapów pośrednich i szybsze wdrożenie metod bardziej radykalnych, jako postępowanie ratujące życie – w tym histerektomii, k) utrzymujące się krwawienie w obrębie miednicy mniejszej jest wskazaniem do zastosowania „packingu hemostatycznego”, czyli uszczelnienia miejsca krwawienia (na okres do 24 godzin); 2) postępowanie w krwotoku położniczym podczas cięcia cesarskiego: a) ocena obrażeń całego kanału rodnego (również od strony pochwy) i ich zaopatrzenie, b) kontrola instrumentalna jamy macicy, c) podanie uterotoników bezpośrednio do mięśnia macicy, d) w zależności od przyczyny krwotoku położniczego, założenie na macicę szwów hemostatycznych (uraz) lub kompresyjnych (atonia); e) równoczesne założenie tamponady macicy (balonowa – cewniki Foleyʼ a, pęcherzowy, SOS Bakri, ewentualnie chustami jałowymi zabezpieczonymi folią operacyjną) – tamponadę należy utrzymać co najmniej przez 24 godziny i nie dłużej niż 48 godzin; efekt hemostatyczny powyższych działań ogólnych i zabiegowych obserwuje się po okresie 20 – 30 minut, f) w razie niedostatecznego efektu terapeutycznego należy ograniczyć dopływ krwi do macicy podkuwając naczynia doprowadzające (tętnice maciczne, gałązki jajnikowe tętnic jajowodowych, tętnice biodrowe wewnętrzne), g) po wyczerpaniu wszelkich metod zachowawczych wymienionych powyżej należy wykonać okołoporodowe usunięcie macicy z pozostawieniem jajników; wcześniejszą decyzję o usunięciu macicy dopuszcza się w przypadku stwierdzenia łożyska wrastającego, h) preferowaną, bardziej skuteczną metodą jest wykonanie całkowitej histerektomii; w wybranych przypadkach (np. mniejsze doświadczenie operatora) – dopuszczalna jest amputacja trzonu, jako działanie pierwszorzutowe, i) przy dużej utracie krwi, wstrząsie i niestabilności pacjentki dopuszczalne jest pominięcie niektórych etapów pośrednich i szybsze wdrożenie metod bardziej radykalnych, jako postępowanie ratujące życie – w tym histerektomii, j) utrzymujące się krwawienie w obrębie miednicy mniejszej jest wskazaniem do zastosowania „packingu hemostatycznego”, czyli uszczelnienia miejsca krwawienia (na okres do 24 godzin). 5. Po ustabilizowaniu stanu pacjentki i niepewnym rokowaniu należy położnicę przekazać do ośrodka dysponującego możliwością intensywnej terapii. 6. Ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań zatorowo – zakrzepowych w okresie połogowym konieczne jest postępowanie przeciwzakrzepowe. Początek wdrożenia leczenia przeciwzakrzepowego ustalają wspólnie położnik i anestezjolog. VII Opieka nad pacjentką w sytuacji niepowodzeń położniczych 1. Niepowodzeniem położniczym jest sytuacja, w której pacjentka w wyniku ciąży nie zabierze do domu zdrowego dziecka z powodu: poronienia, urodzenia dziecka martwego, niezdolnego do życia lub obarczonego letalnymi schorzeniami; jako niepowodzenie położnicze należy traktować także sytuację, w której kobieta spodziewa się urodzenia chorego dziecka lub dziecka z wadami wrodzonymi. 2. Personel medyczny oddziału, na którym znajduje się pacjentka doświadczająca niepowodzenia położniczego, powinien być przeszkolony w zakresie pracy z rodzicami doświadczającymi śmierci noworodka, narodzin dziecka chorego oraz każdorazowo informowany o przebywaniu danej pacjentki na oddziale celem uwrażliwienia na jej sytuację. 3. Pacjentce w sytuacji niepowodzenia położniczego zapewnia się szczególną pomoc, realizowaną w następujący sposób: 1) przy przekazywaniu informacji na temat niepowodzenia położniczego lub istotnego zagrożenia niepowodzeniem położniczym, osoba sprawująca opiekę jest obowiązana, jeżeli jest taka wola pacjentki, zapewnić pacjentce czas pozwalający na możliwość oswojenia się z informacją przed wyjaśnianiem szczegółowo przyczyn niepowodzenia i zanim pacjentka będzie współuczestniczyła w procesie dalszego podejmowania decyzji, chyba że dalsze udzielanie świadczeń zdrowotnych będzie niezbędne; 2) po przekazaniu informacji, należy umożliwić pacjentce pomoc psychologiczną i wsparcie osób bliskich, zgodnie z życzeniem pacjentki; 3) pacjentka po niepowodzeniu położniczym nie powinna przebywać w sali razem pacjentkami ciężarnymi, bądź w połogu, których ciąża zakończy się urodzeniem zdrowego dziecka; należy zadbać o to, aby w czasie pobytu w oddziale, pacjentka po urodzeniu martwego dziecka nie miała stałego kontaktu z pacjentkami, które urodziły zdrowe dzieci; 4) pacjentkę po niepowodzeniu położniczym przebywającą w oddziale traktuje się z szacunkiem oraz umożliwia się jej branie udziału w podejmowaniu świadomych decyzji, związanych z koniecznym postępowaniem diagnostyczno-terapeutycznym; osoby sprawujące opiekę powinny umieć nawiązać z nią dobry kontakt słowny i mieć świadomość, jak ważny jest ton rozmowy, ich postawa oraz słowa kierowane do pacjentki po utracie dziecka; należy zapytać o jej potrzeby i oczekiwania, a informacje w tym zakresie wykorzystać do wspierania podczas pobytu w oddziale; badania i zabiegi winny być wykonywane w intymnej atmosferze; 5) W celu nawiązania dobrego kontaktu, zgodnie z częścią I ust. 4, osoba sprawująca opiekę oraz inne osoby uczestniczące bezpośrednio w udzielaniu świadczeń zdrowotnych nad pacjentką, w szczególności: a) przedstawiają się i wyjaśniają swoją rolę w opiece nad pacjentką, b) prezentują spokojną i wzbudzającą zaufanie postawę, c) szanują jej prywatność i poczucie intymności, d) każdorazowo uzyskują zgodę rodzącej na wykonanie wszelkich zabiegów i badań; 6) pacjentce udziela się wyczerpującej informacji na temat stanu jej zdrowia; 7) pacjentce udziela się także wszelkich informacji zarówno o możliwości uzyskania dalszej pomocy psychologicznej, miejscach i organizacjach udzielających wsparcia osobom w podobnej sytuacji jak i przysługujących jej prawach; 8) pacjentce udziela się wyczerpującej informacji na temat obowiązującego stanu prawnego wynikającego z przepisów o aktach stanu cywilnego, zabezpieczenia społecznego i prawa pracy dotyczącego sytuacji, w jakiej się znalazła; 9) personelowi medycznemu zapewnia się wsparcie w radzeniu sobie ze stresem, w związku z opieką nad kobietą i dzieckiem, w sytuacji niepowodzenia położniczego. 1 Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej – zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 1268). W pierwszej ciąży groził mi poród przedwczesny, miałam od 23. tyg. skurcze, a urodziłam w 34 tyg. Jakie jest ryzyko, że sytuacja w kolejnej ciąży się powtórzy? Częstość występowania porodów przedwczesnych wynosi 4-8%. Ryzyko porodu przedwczesnego, jeśli kobieta już raz rodziła przedwcześnie, wzrasta trzykrotnie. Pamiętaj, że odpowiedź naszego eksperta ma charakter informacyjny i nie zastąpi wizyty u lekarza. Inne porady tego eksperta

ryzyko przedwczesny poród przed 34 tygodniem ciąży normy